تاریخ ایران دوره صفوی: در سهایی که باید بیاموزیم

درسهایی که از حمله  محمود  افغان به ایران باید آموخت
کورسلطان که بود؟
حادثه دیگری که در کرمان به نفع افغانها تمام شد ، همراهی و همدلی زرتشتیان آن ولایت از محمود بود. زیرا زرتشتیان در آن ولایت و سایر شهرهای ایران از دست برخورد های توهین آمیز نسبت به خود بجان رسیده بودند و بنابر این از هر اقدام و تحولی که به سرنگونی رژیم صفوی می انجامید ، آنها حمایت میکردند ، پس زرتشتیان محمود را با قدم و درهم همراهی کردند. محمود نیز از این اوضاع به نفع خود استفاده کرد و زرتشتیان را موردحمایت خویش قرار داد.

یکی از سرداران سپاه محمود دراین لشکر کشی یکنفر زرتشتی از اهل سیستان موسوم به نصرالله ، معروف به « کورسلطان » بود. چون یک چشم نصرالله در دزدیها و چپاولهای پیشین کور شده بود  ازینروی به « کور سلطان » شهرت یافته بود.

موجودیت یکنفر زرتشتی آنهم در سطح فرماندهی سپاه افغانی باوجود اختلاف مذهبی ، از یکطرف بیانگر   بی توجهی به همه قشرهای جامعه در آن زمان بود  و از سوی دیگر حتی گفته شده که  یکی از دلایل همدلی و همیاری زرتشتیان کرمان با محمود افغان ، وجود همین کور سلطان بوده است.

کورسلطان که نام ظاهری او" نصر الله "بود  و این نمی بایست نام حقیقی او باشد به شرارت معروف بود. او سالها در سیستان به دزدی و غارت و لخت کردن مردم روزگار می گذرانید و شخصی بی رحم‌ و عاری از مروت بود.  
محمود افعان تصمیم جدی برای جنگ تمام عیار با ایران نداشت و نمی خواست به اصفهان حمله کند و لی کور سلطان همواره او را تشویق به انجام این که می کرد.

میانجی که بود؟
پیش از ملاقات محمود با کور سلطان یک نفر هندی بنام میانجی که ظاهرا دین بودایی داشت با محمود همراه شده و بعنوان مربی و مرشد محمود رفتار می کرد. او آنقدر برای محمود اهمیت داشت که هروقت به دیدن  میانجی می رفت دست به سینه در مقابل او می ایستاد و تا میانجی اجازه نمی داد محمو د بر زمین نمی نشست.

بعد ها محمود از قدرت و نفوذ و ثروتی که  از غارت شهرهای ایران نصیب میانجی  شده بود بوحشت افتاد و او را با احترام به هندوستان باز گرداند.
امروزه می دانیم که کور سلطان در حمله به شیراز جزو اولین نفراتی بود  که توسط مدافعان شیر دل شیراز به هلاکت رسید و محمود افغان دستور داد در کنار گورستان غیر مسلمانا ن و به روش زرتشتیان دفن شود و دو موبد زرتشتی برای او مراسم مرگ انجام دهند.

اما ما هنوز نمی دانیم که میانجی که بود و ایا واقعا هندی و بودایی بود و یا او نیز هز قماش کور سلطان بود.

امیر تهرانی

ح.ف