تولد و زندگی و حکومت منوچهر شاه باستانی ایران ۱)

بر تخت نشستن منوچهر شاه  و زندگی ا و

منوچهر یک هفته با درد بود

دو چشمش پر آب و رخش زرد بود

به هشتم بیامد منوچهر شاه

بسر بر نهاد آن کیانی کلاه

پس از در گذشت فریدون ، منوچهر که از تبار اوست بر تخت نشست و به جهان مژده عدل و داد و نیکی و فرزانگی داد:

چو دیهیم شاهی بسر بر نهاد
جهان را سراسر همه مژده داد


به داد و به آیین و مردانگی
به نیکی و پاکی و فرزانگی


در شاهنامه منوچهر پسر پشنگ و مادر منوچهر ماه آفرید است که دختر ایرج می باشد. چون سلم و تور پدر بزرگ او ایرج را کشته بودند منوچهر به کین پدربزرگش،سلم و تور را در جنگ می‌کشد.
در شاهنامه فردوسی، منوچهر پادشاهی درست کردار است که پس از مرگ فریدون به پادشاهی می‌رسد. در دوران او چند تولد صورت می گیرد که متولدین در تاریخ باستانی ایران نقش بسیار مهم ایفاء می کنند. ازجمله متولد شدن زال ا ست که داستان زال و سیمرغ را بعدا شرح خواهم ،و دیگر عشق زال به رودابه و زاده شدن رستم است. 
هم چنین منوچهر صاحب فرزندانی بنام طهماسب، نوذر. می شود.

د استان تولد منوچهر را این گونه گفته اند که پس از کشته شدن ایرج بدست تور، یکی از کنیزان او بنام ماه‌آفرید، دختری می‌زاید که فریدون را بسیار خشنود کرد. دختر ماه‌آفرید که بزرگ می شود به همسری پشنگ درآمد. آنگاه از ایشان پسری زاده شد که منوچهر نام می گیرد. منوچهر را نورچشمی فریدون اعلام کرده اند.

چو بر جست و آمدش هنگام شوی      چو پروین شدش روی و چون مشک موی
نیا نامزد کرد شویش پشنگ                  بدو داد و چندی برآمد درنگ
یکی پور زاد آن هنرمند ماه                  چگونه سزاوار تخت و کلاه

منوچهر در جستجوی کین نیای خویش ایرج ، به همراه پهلوانانی چون قارن (پسر کاوه آهنگر)، سام نریمان و گرشاسپ بر سپاه سلم و تور می‌تازد و نخست تور را از پای درمی‌آورد، سپس سلم را می کشد.
فریدون سالخورده هنگام مرگ منوچهر را به سام وامی‌گذارد و خود جان به جان‌آفرین می‌سپارد. منوچهر صد و بیست سال پادشاهی کرد و هنگام مرگ پادشاهی را به پسر خود نوذر سپرد.

نبینید رویش مگر با سپاه           ز پولاد بر سر نهاده کلاه
ابا گُرز و با کاویانی درفش          زمین کرده از سمّ اسپان بنفش
سپهدار چون قارن رزم‌زن        چو شاپور و نستوه شمشیرزن
به یک دست شیدوش جنگیبه پای    چو شیروی شیر اوژن رهنمای
چو سام نریمان و سرو یمن       به پیش سپاه اندرون رای زن

پایتخت منوچهر در شاهنامه
بنابر مندرجات شاهنامه فردوسی، پایتخت منوچهر در آمل طبرستان بوده است. بر ای تایید این مطلب محققان به شعری استناد می کنند که فردوسی از زبان زال فرزند سام نریمان که به پدر گفته بود:

مرا گفت بر دار آمل کنی          از آن به که آهنگ کابل کنی بود

هم چنین مشخص شده که سام با سپاه از آمل عزم نبرد با مهراب کابلی می شود.

در شاهنامه منوچهر پسرش نوذر را به نزد سام نریمان فرمانده لشکر ایران می‌فرستد و نوذر به سام پیام می‌دهد که به سوی بارگاه منوچهر برود و نوذر می‌پذیرد و با لشکر ایران به سوی بارگاه می‌رود و منوچهر که از آمدن سام و نوذر به بارگاه مطلع می‌شود دیهم شاهنشهی را می‌آراید و از ساری و آمل خروش بر می‌آید. سام نریمان به نزد منوچهر می‌آید. بنابراین ابیات تختگاه منوچهر ساری یا آمل طبرستان بوده‌است:

سوی بارگاه منوچهر شاه          به فرمان او برگرفتند راه
منوچهر چون یافت زو آگهی    بیاراست دیهیم شاهنشهی
ز ساری و آمل برآمد خروش     چو دریای سبز اندر آمد به جوش
ببستند آئین ژوپین وران         برفتند با خشتهای گران
سپاهی که از کوه تا کوه مرد     سپر در سپر ساخته سرخ و زرد
ابا کوس و با نای روئین و سنج   ابا تازی اسپان و پیلان و گنج
ازین گونه لشکر پذیره شدند       بسی با درفش و تبیره شدند
چو آمد به نزدیکی بارگاه         پیاده شد و راه بگشاد شاه
چو شاه جهاندار بگشاد روی      زمین را ببوسید و شد پیش اوی
منوچهر برخاست از تخت عاج    ز یاقوت رخشنده بر سرش تاج

امیر تهرانی

ح.ف

ادامه دارد...

۱۰۰ نکته در باره حمله مغول به ایران(۱۳)

نقش مسیحیت و صلیبیان در سقوط بغداد

-از عوامل دیگر این تهاجم که نباید از نظر دور داشت، تحرکات گسترده مسیحیت یا صلیبیان است که برای شکستن جهان اسلام و بغداد و یا کاستن قدرت رقبای اصلی خود یعنی حکام مسلمان در تلاش و تکاپو بودند و ردّ پای زیادی از آنان به جای مانده است. در دوران سلطنت «گیوک» که مادرش مسیحی نسطوری و زن با نفوذ چنگیز بود، ابتدا «قداق» و سپس شخص مسیحی دیگری به نام «جینقای» که مشاور چنگیز بود، به مقام وزارت رسید و عملاً زمام امور به دست اینها افتاد.

-به قول مؤلّف «تاریخ جهانگشای» همه کارها در دست قداق و جینقای بود. 

-کشیشان به خصوص اطبای مسیحی از همه جا: سوریه، یونان، بغداد و روسیه به دربار خان مغول رفت و آمد داشتند. مسیحیان در عصر جنگ های صلیبی مسلمانان را مورد حمله و بدگویی قرار می دادند حتی خان مغول به نفع مسیحیان در اشاعه مسیحیت کمک می کرد.

-در جنگ های صلیبی(اواخر قرن 11 تا اواخر قرن 13 میلادی) مسیحیت اروپا در اندیشه همکاری با مغولان علیه مسلمانان افتاد. 

-در دربار و نیروهای مغول با آنان که مسیحی نسطوری کم نبود، اروپای مسیحی به فکر اتحاد با مغولان علیه مسلمانان افتاد.

-پاپ انیوسان چهارم(1243 - 1245م) سپس «سن لوئی» نهم شاه فرانسه(1226- 1227م) نمایندگانی به قراقورم در شرق فرستادند تا با کسب اطلاعاتی، زمینه همکاری نظامی مغولان علیه مسلمانان را فراهم سازند.

-سفرنامه «مارکوپولو» و پدرش و تجار اروپایی و ونیزی در دربار خان، در حمله مغول به بلاد اسلامی بی تأثیر نبوده است.

-تحریک و تشویق غرب و اروپای مسیحی و عوامل پنهانی صلیبی، اعزام پیک و هیئت های آنان را در کنار دیگر عوامل نمی توان نادیده گرفت. 

منبع

علل پنهانی حمله مغول به ایران و سقوط بغداد

دکتر حسنی

www.noormags.ir

۱۰۰ نکته در باره حمله مغول به ایران( ۱۲) : علتهای حمله مغول به ایر ان و نتایج آن

زمینه‌ها و علل حمله مغول به ایران

1-همجواری مغولان و خوارزمشاهیان با نابود شدن قراختائیان توسط سلطان محمد خوارزمشاه.

2-قتل عام کاروان تجاری مغول در شهر اترار توسط غایرخان حاکم آنجا  به دستور سلطان محمد.

3-توجه شدید مغولان به امر تجارت و نفوذ در غرب و مانع تراشی خوارزمشاهیان.

4-دشمنی دیرینه بین خلافت عباسی و سلطان محمد که باعث شد خلیفه چنگیزخان را علیه سلطان تحریک کند.

چگونگی حمله مغول به ایران

چنگیزخان پس از تثبیت قدرت خود برای شروع باب تجارت و دوستی با ایران عده‌ای بازرگان به ایران فرستاد ولی هنگامی که سفیران چنگیز وارد شهر اترار شدند تا پیام او را تسلیم کنند، غایرخان حاکم آنجا در مالشان طمع کرده به بهانه جاسوسی آن‌ها را زندانی کرد و از سلطان محمد درخواست قتل آن‌ها را کرد.

 

سلطان بدون تفکر دستور مصادره اموال و قتل آنان را صادر کرد. چون خبر به چنگیز رسید درخواست تسلیم حاکم را کرد ولی سلطان قاصد او را نیز کشت. لذا چنگیزخان همراه امرا و پسرانش عازم جنگ شد. او اترار را تصرف و اموال مردم غارت و غایرخان کشت. سپس شهرهای ماوراءالنهر مثل بخارا، سمرقند، ترمذ، جند، خجند، فناکت و ... یکی پس از دیگری با قتل و غارت گشود و جوانان را به سپاه و اهل حرفه و صنعت را به مغولستان فرستاد.

بیشتر شهرها، آبادی‌ها، مزارع، اماکن، راه‌ها، بازارها تخریب و در نتیجه تجارت، کشاورزی و صنعت نابود شد، اموال و دارایی‌های ایران غارت شد، بر اثر کشته شدن مردان بسیاری مناطق خالی از سکنه شده، علمای بسیاری کشته شدند.

پس در تعقیب سلطان محمد عازم خراسان شدند و مرو، طوس، خبوشان، بلخ، هرات و نیشابور را تصرف کردند. سلطان محمد از طریق مازندران به جزیره آبسکون گریخت. مغولان مناطق دیگر ایران را تصرف و عازم فتح خوارزم و تعقیب سلطان جلال الدین شده ولی جلال الدین از آب سند گذشت و به هند رفت لذا چنگیزخان به غزنین برگشت و قتل و غارت و ویرانی بسیار کرد و سپس به مغولستان رفت. جلال الدین دو سال بعد از هند برگشت تا آن‌ها را شکست دهد اما خلیفه او را همراهی نکرد و در 628 در میافارقین کشته شد.

پیامدهای حمله مغول به ایران

بر اثر حمله مغول زیان‌های مادی و معنوی بسیاری به ایران وارد شد و به قول جوینی:

 «آمدند و کندند و سوختند و کشتند و بردند و رفتند».

بیشتر شهرها، آبادی‌ها، مزارع، اماکن، راه‌ها، بازارها تخریب و در نتیجه تجارت، کشاورزی و صنعت نابود شد، اموال و دارایی‌های ایران غارت شد، بر اثر کشته شدن مردان بسیاری مناطق خالی از سکنه شده، علمای بسیاری کشته شدند، جوانان به سپاه برده شدند و اهل حرفه و صنعت به مغولستان انتقال یافتند و قلمرو سیاسی ایران مدت‌ها تحت حاکمیت بیگانگان قرار گرفت.

منبع:tebyan.net

نخستین روزنامه چاپی ایران کجا نگهداری می شود؟

اولین روزنامه چاپی ایران، در دوره سلطنت «محمد شاه قاجار» از سوی «میرزا صالح شیرازی» در تهران تاسیس شد. نخستین شماره این نشریه ماهانه که دارای نام مخصوصی نبود و به تقلید از واژه روزنامه در زبان انگلیسی، «کاغذ اخبار» نامیده می‌شد، در ۲۵ محرم ۱۲۵۳ قمری (اول ماه مه ۱۸۳۷ م) انتشار یافت. موسس نخستین روزنامه ایران، جزو دومین گروه جوانانی بود که در زمان فتحعلی شاه به همت «عباس میرزای نایب‌السلطنه» برای تحصیل علوم جدید به انگلستان اعزام شده بودند. وی ضمن تحصیل در این کشور در فاصله سال‌های ۱۲۳۰ تا ۱۲۳۵ قمری (۱۸۱۵ تا ۱۸۱۹ م) زبان‌های انگلیسی و فرانسه و لاتین و علوم طبیعی و تاریخ را آموخت و با فن چاپ نیز آشنایی پیدا کرد.

او در بازگشت به ایران، سمت مترجم رسمی دولت را احراز کرد و نخستین چاپخانه و اولین روزنامه را در دستگاه دولتی پادشاهان قاجار دایر کرد. اکثر محققان اخبار وقایع شهر محرم‌الحرام را که در دوشنبه ۲۵ محرم‌الحرام ۱۲۵۳ قمری برابر با اول ماه مه ۱۸۳۷ میلادی منتشر شده است، نخستین شماره روزنامه میرزا صالح می‌دانند. این روزنامه در دو برگ بزرگ با چاپ سنگی منتشر می‏شد. این شماره در دو ورق است که یک روی آن سفید و بر سرلوحه آن نشان دولتی نقش شده و در پایین آن «اخبار و وقایع شهر محرم‌الحرام ۱۲۵۳ که در دارالخلافه طهران است انطباع یافته» قید شده است. صفحه اول اخبار ممالک شرقیه که شامل اخبار دارالخلافه طهران است و صفحه دوم اخبار ممالک غربیه که خبرهایی از کشورهای ایتالیا، ینگه دنیا (آمریکا)، انگلند (انگلستان)، ترکیه و... درج شده است. اینکه نخستین نشریه ادواری ایران تا چه سالی چاپ و منتشر می‌شده دقیقا مشخص نیست. اما به استناد سفرنامه‌های اشخاصی که در آن سال‌ها در ایران بوده‌اند و نوشته‌های بعضی از مورخان این روزنامه حداقل سه سال منتشر شده است. تنها نسخه موجود از روزنامه کاغذ اخبار، در موزه بریتانیا نگهداری می‏شود.

دنیای اقتصاد   شماره ۴۳۴۲

۱۰۰ نکته در باره حمله مغول به ایران( ۱۱) : مغولان از کجا آمدند؟ آیا آنان قوم گمشده اسراییلی بودند؟

مغولان از کجا آمدند؟

بعضی از نوشتجات تاریخی می گویند که قوم مغول در جنگلهای سیبری مسکن داشتند و از آنجا و بتدریج به مغولستان مهاجرت کردند.

ج.ج ساندرز در کتاب فتوحات مغول و در یادداشتهای فصل پنجم صفحه ۲۲۵ می نویسد که در اروپا شایعاتی وجود داشت حاکی از آن که مغولان بازمانده قبایل گمشده اسرائیل هستند و به همین جهت یهودیان به ایشان کمک می کردندو اسلحه و مهمات را در صندوق های شراب گذارده و از طریق مرزهای آلمان به مغولان می رساندند.

اگر صحت این نظریه تایید شود علت آن همه دشمنی مغولان با ایر ان اسلامی و مسلمانان مشخص می شود.  گویا مغولان قصد داشتند مکه و مدینه را تصرف کرده و این دو شهر را از بین ببرند.

در صورت تایید این نظریه باید تاریخ حمله مغول به ایران را دوباره نگاشت.