تخت سلیمان بنای باشکوه ایران: رازهای آن : چه کسی آنرا ویران کرد؟

۱-تخت سلیمان کجاست و رازهای آن چیست

۲-ویران کنندگان  تخت سلیمان چه کسانی بودند؟

تخت سلیمان کجاست؟

تخت سلیمان در آذربایجان غربی  و ۴۵ کیلومتری شمال شرق تکاب  واقع شده است. این شهر باستانی در ادوار مختلف محل سکونت اقوامی مانند، مادها، هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان و مغولان بود. تخت سلیمان در ادوار مختلف در اوج شکوفایی و تمدن درخشید. اکنون نشانی از این شهر در آذربایجان دیده نمی‌شود، «بر باد شده یک سر، با خاک شده یکسان». یکی از جاهایی که گمان می‌رود محل تولد زرتشت باشد، شهر شیز است. اگرچه همه محققان هم این سخن را قبول ندارند.

در مورد قلعه تاریخی تخت سلیمان بدانید

قلعه تاریخی تخت سلیمان از بناهای تاریخی جهان به شمار می‌رود. این قلعه بازمانده‌ای از دوره ساسانیان متشکل از بخش‌های مختلفی مثل آتشکده آذر گشسب، آتشکده شاهی و جنگ‌آوران، ایوان خسرو، معبد آناهیتا، آتشگاه‌های کوچک و دروازه‌ها و دیوارهای مستحکم است.

در تخت سلیمان چه می‌بینیم؟

تمام آثار درون یک حصار و دیوار بیضی‌شکل شکل گرفته و دور تا دورش را دشتی وسیع فرا گرفته است. حصار بیرونی از سنگ‌های لاشه‌ای به ابعاد مختلف و به ضخامت ۵ متر و ارتفاع ۱۴ متر و محیط بیرونی ۱۲۰۰ متر بنا شده است. لایه بیرونی حصار با سنگ‌های تراش‌دار نماسازی شده و دارای ۳۸ برج دفاعی مخروطی‌شکل است.

جاذبه های طبیعی و تاریخی استان آذربایجان غربی است که در نزدیکی شهر تکاب قرار گرفته است. این دریاچه، چشمه‌ای جوشان و آهکی با قدمت هزاران سال است و از آنجایی که شدت املاح این دریاچه اجازه غواصی و دید در عمق ۶۰ متری آن را نمی‌دهد، رازهای سر به مهر زیادی در مورد آن وجود دارد.

جالب است بدانید که آب چشمه رسوبی دریاچه تخت سلیمان از عمق بیش از ۱۱۲ متری و از درون زمین می‌جوشد. مهمترین آثار باستانی قرار گرفته در اطراف دریاچه بقایای بجای مانده از آتشکده آذرگشنسپ و تالارهای دوره ساسانی است.

افسانه‌ های دریاچه تخت سلیمان

افسانه‌های این دریاچه پر رمز و راز یکی دوتا نیستند و داستان‌های زیادی در بسیاری محافل بر سر زبان‌هاست که این پدیده را بسیار پیچیده‌تر از یک دریاچه معمولی نشان می‌دهد. در این میان مشهورترین افسانه، وجود گنج‌های بی‌شمار در اعماق دریاچه است. گفته می‌شود شهری در زیر دریاچه وجود داشته که امروزه اشیای گرانبهایی در آن مانده است و نشانه‌هایی نیز از آنها وجود دارد. در اینجا جالب‌ترین داستان‌ها در مورد گنج دریاچه را برای‌ شما آورده‌ایم:

گنجینه کوروش کبیر

شاید دورترین واقعه تاریخی که اشاره به وجود اشیای قیمتی در دریاچه دارد مربوط به دوران کورش کبیر، پادشاه هخامنشی باشد. گفته می‌شود که در سال ۵۴۷ قبل از میلاد، این پادشاه مقتدر پس از غلبه بر پادشاه لیدیه به نام کروسوس، او را به ایران آورد و در محلی به نام بارن در نزدیکی همدان امروزی سکنی داد. گفته می‌شود کوروش به هنگام آوردن وی به ایران، خزانه اشیای قیمتی او را گرفت و به عنوان نذر در آب دریاچه مقدس تخت سلیمان انداخت.

گنجینه اشکانی

در روایتی دیگر آمده است که سردار رومی به نام آنتونیو، در سال ۳۶ قبل از میلاد قلعه تخت سلیمان، که در آن زمان گنزک خوانده می‌شد، را محاصره کرد. در میان این محاصره و کشمکش‌هایی که در طول آن به وجود آمد، نگهبانان آتشکده مقدس در زمان احساس خطر و وجود امکان سقوط قلعه، اشیای قیمتی موجود در آتشکده و معبد را به داخل دریاچه می‌انداختند تا هم کسی به آنها دسترسی نداشته باشد و هم نذری برای حفظ آنها از دشمن به شمار آید.

گنجینه ساسانی

موبدان زرتشتی معتقدند این دریاچه به الهه آب‌ها به نام ناهید یا آناهیتا تعلق دارد و ریختن اشیای نذری به داخل آن کاری مرسوم بوده است. این کار به منظور حفظ این اشیا به وسیله صاحب آن صورت می‌گرفت و امری جایز تلقی می‌شد. با وقوع جنگ‌های ایرانیان و اعراب در صدر اسلام و اشغال ایران، نیروهای خلیفه دوم توانستند قلعه را محاصره کنند. در آن زمان نیز بعید نیست که گنج‌ها و نذوراتی را به دریاچه ریخته باشند.

انگشتر سلیمان نبی

بحث‌برانگیزترین گنجی که ممکن است در کف دریاچه وجود داشته باشد انگشتر حضرت سلیمان است. براساس باورهایی بومی، کل مجموعه تخت سلیمان توسط نیروهایی ماورایی ساخته شده است که از حضرت سلیمان فرمان می‌بردند.

باورهایی درباره دریاچه تخت سلیمان

• برخی بر این باورند که کف دریاچه پوشیده از گِل است. آنها معتقدند این گِل، حاصل خاکستر آتشفشان یک کوه در این نزدیکی است و با ترکیب سحرآمیزش می‌تواند هر جنبنده‌ای را از روی سطح آب ببلعد و به قعر دریاچه ببرد.
• آب دریاچه از نظر زرتشتیان مقدس بوده و الهه آب‌ها در آن می‌زیسته است. نقل است که بسیاری از مردم نذورات خود را به این دریاچه می‌سپردند و هدایایی را برای آن در نظر می‌گرفتند.
• برخی از موبدان زرتشتی معتقدند که هر هزار سال یک‌بار باید باکره‌ای در آن استحمام کند و با قدرت زرتشت از وی پسری متولد شود تا موبدِ موبدان باشد.

بهترین فصل بازدید از تخت سلیمان

برای برنامه‌ریزی بازدید از دریاچه، به فصل هم توجه داشته باشید. در ادامه وضعیت این جاذبه و منطقه را در فصول مختلف شرح داده‌ایم:

بهار: بهترین زمان برای بازدید از تخت سلیمان، بهار است؛ چرا که در این فصل با هوای خنک و طبیعت شگفت‌انگیز منطقه روبه‌رو خواهید شد.

تابستان: تخت سلیمان در تابستان نیز آب و هوای نسبتا خنکی دارد. همراه داشتن لوازمی مانند کرم ضدآفتاب، کلاه و عینک آفتابی ضروری است. ارتفاعات پایین‌تر در طول مسیر گرم خواهد بود بنابراین لباس خنک بپوشید؛ اما برای اول صبح یا غروب یک لباس گرم همراه داشته باشید.

پاییز و زمستان: در این فصل‌ها بازدیدی بسیار سرد و گاهی همراه با برف در انتظار شما خواهد بود؛ اما با داشتن تجهیزات مناسب زمستانه، با خلوتی و شکوه برفی این شهر خاموش روبرو خواهید.

تخت سلیمان در حمله امپراطور روم ویران شد

تخت سلیمان در حمله امپراطور رومیان، که در سال ۶۲۴ میلادی اتفاق افتاد، ویران شد. آقاخان، برادر زاده هلاکوخان، که به دین اسلام گروید بر روی ویرانه‌های آن مسجدی بنا کرد. این مسجد نیز بعدها ویران شد و فقط کاشی‌هایی با نقوش و خط برجسته از آن به جا مانده است. مجموعه باستانی تخت سلیمان، قبل از اسلام، بزرگ‌ترین مرکز آموزشی، مذهبی، اجتماعی و عبادتگاه ایرانیان به شمار می‌رفت. اما در حمله هراکلیوس، امپراطور رومیان، به ایران تخریب شد.

امیر تهرانی

ح.ف

منبع: مجله دلتا